'Adriaan heeft syfilis, wat verdomd vervelend is...' 'Welke plaag doorkruiste ooit met dezelfde snelheid Europa, Azië en Afrika℃ Welke ziekte boorde zich dieper in de aderen en ingewanden℃ Welke ziekte is hardnekkiger of verzet zich halsstarriger tegen de kunst en geneeswijzen van de artsen℃ Welke ziekte springt makkelijker door besmetting van de een naar de ander℃ Welke foltering is wreder℃' Dit schreef de humanist Desiderius Erasmus in 1525 in een brief aan medehumanist Krzysztof Szydlowiecki. Het onderwerp van de brief was syfilis, een ziekte die inmiddels dertig jaar Europa teisterde. Erasmus zette op de lijst van gruwelijke aandoeningen die de mens konden treffen syfilis bovenaan, nog boven pest en tering. Het was de ziekte waarmee het pas ontdekte Amerika de uitroeiing van zijn bevolking door pokken, mazelen, pest en nog meer Europese aandoeningen op een afdoende wijze leek terug te betalen. Hoewel na verloop van tijd de ziekte milder werd, bleef syfilis als een loden deken